Procedurele Sedatie en Analgesie

Handreiking bekwaamverklaring uitvoeren PSA op de SEH

 

Inleiding

De CBO richtlijn sedatie buiten de OK en de daarop gebaseerde handreiking PSA door SEH-artsen (zie oa https://www.nvsha.nl/downloads/psa/) voorziet in duidelijke voorwaarden waar de arts die sedatie toepast aan moet voldoen. Er zijn geen aanvullende voorwaarden gesteld voor arts-assistenten. Deze moeten uiteraard voldoen aan dezelfde voorwaarden. In de opleiding tot SEH-arts wordt de AIOS opgeleid om zelfstandig sedatie toe te passen. Er is een specifieke OSATS PSA. Als de assistent adequaat opgeleid wordt in sedatietechnieken en kan voldoen aan de gestelde voorwaarden volgens de norm die het CBO vaststelt kan de arts-assistent zelfstandig sedatie toepassen. Om de veiligheid te garanderen zijn de hierna genoemde minimale normen vastgesteld waaraan de assistent in het Dijklander Ziekenhuis moet voldoen alvorens deze zelfstandig PSA mag toepassen op de SEH.

 

Doel

In deze handreiking stellen wij de minimale voorwaarden waaraan een arts-assistent moet voldoen alvorens zelfstandig PSA (met een minimaal bekwaamheidsniveau 4) te mogen toepassen op de SEH van het Dijklander Ziekenhuis.

 

Voorwaarden opleidingsniveau

De arts-assistent heeft minimaal:

 

Voorwaarden ervaringsniveau

De arts-assistent heeft minimaal:

  • Minimaal 5 volwassenen en minimaal 5 kinderen volledig zelfstandig uitgevoerde & gesuperviseerde OSATS PSA
    • Allen met voldoende resultaat beoordeeld
    • Vastgelegd in het e-portfolio
    • Ervaring met diverse analgetica en sedativa (minimaal midazolam, fentanyl, propofol, etomidaat en esketamine)

 

Bekwaamheidsverklaring

Als aan bovenstaande voorwaarden is voldaan kan de AIOS een bekwaamheidsverklaring bij de opleider aanvragen. Deze aanvraag zal in de opleidingsgroep besproken worden (tijdens een OOG bespreking). Een bekwaamverklaring met een minimaal bekwaamheid niveau 4 geeft toestemming om op de SEH van het Dijklander Ziekenhuis zelfstandig PSA uit te voeren.

In voorkomende gevallen kan beargumenteerd een uitzondering worden gemaakt op bovenstaande voorwaarden en toch een bekwaamheidsverklaring worden afgegeven door de vakgroep SEG.

 

Het onder supervisie toepassen van PSA door SEH-arts-assistenten

Voor het gesuperviseerd toepassen van PSA heeft de opleidingsgroep SEG als minimale eis gesteld dat de AIOS de inhoud van de volgende documenten kent:

 

=================================================================================================

 

Toelichting op voorwaarden ongesuperviseerd toepassen van PSA door arts-assistenten SEG

 

De NVSHA heeft in de handreiking PSA door SEH-artsen naast de algemeen gedefinieerde bekwaamheidseisen (Bijlage 1) tevens de door de NVSHA georganiseerde PSA-cursus als norm gesteld om aan de basisvoorwaarde te voldoen. In deze cursus ligt de nadruk niet op het aanleren van de uitvoering van PSA, maar worden de CBO-richtlijn, voorwaarden, indicaties en veiligheidscriteria rond de uitvoering van sedatie vastgesteld en getoetst. Verder worden mogelijke complicaties in verband met PSA in simulatietrainingen geoefend.

De AIOS volgen deze cursus tijdens de landelijke onderwijs module in het derde jaar, maar kunnen deze module sinds kort ook eerder in de opleiding volgen. In het curriculum wordt gesteld dat de cursus alléén geen bekwaamheidsverklaring geeft. Hiervoor is toetsing in de praktijk vereist, dit wordt vastgelegd in het e-portfolio van de AIOS Spoedeisende Geneeskunde.

De opleidersgroep kan een bekwaamheidsverklaring afgeven als deze ervan overtuigd is dat de AIOS voldoende gesuperviseerde PSA met voldoende resultaat heeft uitgevoerd en de PSA-cursus heeft behaald. Hierbij is aantoonbare, herhaalde competentie leidend boven normering.

 

Overzicht benodigde kennis en vaardigheden

Uit: NVSHA richtlijn procedurele sedatie en analgesie door SEH-artsen op de spoedeisende hulp.
Sectie PSA, maart 2016:

Hoofdstuk 3.1

Om een veilige en effectieve PSA te kunnen uitvoeren moet de arts die een PSA met matig tot diepe of dissociatieve sedatie uitvoert, over de volgende kennis en vaardigheden beschikken:

  • Basic Life Support (BLS),Advanced Life Support (ALS), Advanced Pediatric Life Support (APLS) 

  • Airway management technieken zoals jaw-thrust, head tilt-chin lift, gebruik van OPA/NPA en masker ballon beademing 

  • de indicaties, contra-indicaties en noodzakelijke voorzorgsmaatregelen van de toegepaste sedatietechniek kennen. 

  • in staat zijn de daarbij meest voorkomende complicaties te herkennen en in eerste instantie te behandelen ter voorkoming van permanente schade.
  • toepassen van een vorm van PSA die optimaal past bij de procedure en de patiënt.
  • grondige kennis van en regelmatige ervaring met het gebruik van de toegepaste farmaca en de antagonisten. 

  • verrichten van een pre-procedurele screening met daarin een systematische en correcte risicoanalyse. 

  • informeren van de patiënt, ouders of verzorgers over de sedatietechniek, de effecten en mogelijk ongewenste effecten. 

  • garanderen van de noodzakelijke monitoring van vitale parameters en het kunnen beoordelen en interpreteren van de monitorgegevens. 

  • beoordelen en interpreteren van de sedatiediepte. 

  • organiseren van een bewaakte recoveryfase en het kunnen definiëren van ontslagcriteria. 

  • registreren en bewaken van het zorgproces en de resultaten, inclusief effectiviteit, vitale parameters, bewustzijn en neveneffecten. 


 

Hoofdstuk 2

Binnen de kaders zoals geschetst door de CBO-richtlijn is maatwerk vereist.

De NVSHA en de sectie PSA heeft om deze reden naast de algemeen gedefinieerde bekwaamheidseisen (zie hoofdstuk 3), de door haar georganiseerde en gecertificeerde PSA-cursus als norm gesteld om aan de basisvoorwaarden te voldoen.